Hvað þýðir þetta í raun og veru?

" Áhöld eru um getu nýja Landsbankans (NBI) til að greiða 280 milljarða króna skuldabréf, sem bankinn gaf út til gamla Landsbankans í tengslum við uppgjör þeirra á milli.

Samkvæmt heimildum Morgunblaðsins komu fulltrúar NBI á fund skilanefndar gamla bankans í vikunni til að vara við því að hætta væri á að greiðsluflæði gjaldeyris inn í NBI stæði ekki fyllilega undir afborgunum af skuldabréfinu, sem allt á að greiðast í erlendum gjaldeyri, dollurum, pundum og evrum."

Þýðir þetta að stjórnendur Nýja Landsbankans hafi farið offari í afskriftum til skuldara eða hafa eignir bankans ekki verið hámarkaðar?  Þetta þurfa stjórnendur væntanlega að útskýra fyrir Elínu í Bankasýslunni næst þegar hún skreppur í kaffi til Steinþórs. En um það fáum við ekkert að vita. En athyglisvert er að bera saman uppgjörin á Íslandsbanka og Kaupþingi, sem eru einkabankar, við Nýja Landsbankann, þar sem reykurinn liðast út úr öllum bakherbergjum og vinum og velþóknanlegum eru gefnar eignir og afskriftum er útdeilt við framvísun flokksskírteina. Það er eitthvað mikið að í Nýja Landsbankanum og það á að láta ríkissjóð borga. Þeir þingmenn sem hefur dottið í hug að samþykkja nýja icesave reikninginn staldra væntanlega við í ljósi þessara fregna og krefjast betri upplýsinga frá bankasýslunni um hvað sé að gerast í rekstri þessa fyrirtækis sem stofnað var á ábyrgð ríkisins til að halda utan um þjófagóss þeirra Björgólfsfeðga,

Fær ekki nægan gjaldeyri

Athugasemdir

[Valgeir Einar Ásbjörnsson (IP-tala skráð) 11.2.2011 kl. 20:14]

Ég er ekkert hissa á þessu enda NBI, Arion og Íslandsbanki að nota rangan áhættugrun þeir eiga að nota Tier 2 en ekki Tier 1

[Valgeir Einar Ásbjörnsson (IP-tala skráð) 11.2.2011 kl. 21:06]

Landsbankinn rúinn trausti í Hofi.  Síðastliðið fimmtudagskvöld þá hélt yfirstjórn Landsbankans opinn fund í menningarhúsinu Hofi á Akureyri. Tilefni fundarins var að efla traust manna á Landsbankanum eftir hrun og bar heitið Landsbankinn þinn.  Fundurinn var vel sóttur af fólki úr hinum ýmsu áttum úr norðlensku þjóðlífi auk fjölda fjölmiðlamanna bæði blaðamanna og sjónvarpsmanna.Fundurinn var þessi hefðbundna kynning á störfum og væntingum bankans vegna þjóðfélagsástandsins og voru línuritin notuð til stuðnings. Eftir þessa kynningu á ágæti bankans þá var fólki boðið að koma með ábendingar og fyrirspurnir til yfirstjórnarinnar. Yfirstjórn bankans settist á stólaröð fyrir framan fólkið en einkunnarorð fundarins er : Hlustum, lærum, þjónum.  Sem þau gerðu þau hlustuðu, lærðu kannski aðeins, og þjónuðu fólki síðan með kaffiveitingum eftir fundinn. Það var talsvert um þarfar ábendingar og fyrirspurnir og var ég einn af mörgum sem kom með þarfar ábendingar. Mínar ábendingar og fyrispurnir voru samt ekki að hefðbundnu gerðinni, en þær fjölluðu um reikniregluverkið Basel 2 og áhættugrunna þess aðallega Tier 1 ogTier 2 en þau málefni hafa stóru bankarnir ráðuneytin, FME, Seðlabankinn og þingmenn aldrei viljað nefna opinberlega.  Basel II er staðall um bankaeftirlit og fjallar um eigið fé og áhættustýringu alþjóðlegra fjármálafyrirtækja. Basell 2 er stór partur af útreikning á cad-hlutfalli en ef það er ekki verið að nota réttan áhættugrunn þá er ekkert að marka eiginfjárhlutfall bankans.Hverjir falla undir þessar reglur? Viðskiptabankar,sparisjóðir,lánafyrirtæki,verðbréfafyrirtæki,fjárfestingarbankar,rekstrarfélög verðbréfasjóða.Einnig samstæður þar sem að móðurfyrirtæki er eitthvert þeirra fyrirtækja sem nefnt er hér að ofan??Vestia?? Það er engin lausn fyrir bankana að endurmeta eignir innan dótturfélaga, eins og NBI gerir í gegnum Vestiu.Árið 2008 þá áttu allar banka og verðbréfastofnanir að vera farnar að nota Basel 2. Eiginfjárhlutfall skv. nýju eiginfjárreglunum(Basel 2) er reiknað út frá skilgreindu eigin fé og reiknuðum áhættugrunni.  Að vísu höfðu KB, Landsbankinn og Glitnir byrjað 2003 En það var betra fyrir þá að nota Basel 2 en að nota Basel 1 eins og sparisjóðirnir gerðu, þar til 2008. Áhættugrunnarnir eru þrír en það eru; Tier 1 (innramatsaðferðin) innheldur hlutafé, yfirverðsreikning hlutafjár, óráðstafað eigið fé og víkjandi skuldabréf. Eiginfjárhlutfall í Tier 1 á að vera yfir 14%.(Tier 1 er notaður af fjárfestingabönkum).(Arion, Íslandsbanki og Landsbankinn(NBI) nota Tier 1 þótt þeir eigi að vera viðskiptabankar)Tier 2 (staðalaðferðin)inniheldur endurmat, víkjandi lán, breytanleg skuldabréf og almennan afskriftareikning. Eiginfjárhlutfall í Tier 2 á að vera yfir 8%.(Tier 2 er notaður af almennum útlánabönkum þ.e.a.s. viðskiptabönkum) (Byr og hinir sparisjóðirnir nota Tier 2)Tier 3 inniheldur víkjandi lán til skamms tíma. Bankar eins og Hraðpeningar (sms 10-40þúsund)nota Tier 3 en þá geta þeir fengið víkjandi lán til skamms tíma frá Seðlabanka.Það er líka bannað að blanda þessum áhættugrunum saman. En það hefur þvælst mjög mikið fyrir núverandi stjórnvöldum og AGS. En það er ekkert að marka cad- hlutfallstóru bankanna miðað við hvernig þeir eru stöðugt að brjóta á sér.  Ef við kryfjum aðeins Tier 1 og Tier 2 frekar þá sést það að núverandi rekstur Arion, Íslandsbanka og NBI er hreinlega ekki að ganga upp.Tier 1 er innramatsaðferð og tekur meira mið af eigin áhættu og er ekki jafn háð eftirliti FME Tier 2 staðalaðferð. Tier 1 inniheldur hlutafé og yfirverðsreikning hlutafjár. Þ.e. hlutafé  sem bankinn á  í öðrum félögum á opnum markaði (félög í kauphöll) vegna þess að banki sem notar Tier 1 getur ekki endurmetið hlutafé þar sem endurmat og innramat eiga enga samleið og endurmat tilheyrir ekki Tier 1. Hlutafé miðast við gengið 1 en yfirverðsreikningur hlutafjár er allt fyrir ofan það. En ég spyr hvar er virkur hlutabréfamarkaður á landinu í dag ??$? Tier 1 inniheldur líka víkjandi skuldabréf sem að banki getur gefið út með samþykki eftirlitsaðila en víkjandi skuldabréf eru seld út til að auka eiginfé bankans, en ég spyr hver verslar með víkjandi skuldabréf í  íslenskum banka í dag nema bara upp á söfnunargildi því að víkjandi skuldabréf eru mjög aftarlega á kröfulista fari bankinn í þrot. Ég líka stórlega efast um eiginfjárstöðu stóru bankanna þar sem þeir eru að endurmeta eignir og vexti sem þeir meiga ekki gera, þeir eru að telja sér upp gengishagnað vegna ólöglegra lána og þeir eru ýmist að fá víkjandi lán sem þeir mega ekki því þeir eru að nota Tier 1 eða ríkisábyrgð á víkjandi skuldabréf Halló og að þeir geti ekki sýnt fram á meiri afskriftareikninga þrátt fyrir að hafa fengið tæknilega afskriftir úr gömlu þrotabúunum. Endurmat er einungis ætluð bönkum sem nota Tier 2. Bankar sem nota Tier 1 verða að hafa það til hliðsjónar að þeir geti hvorki endurmetið vexti á lán né yfirtekið félög og breytt skuldum þess í hlutafé, því það að breyta skuldum yfir í hlutafé er ekkert annað en endurmat á hlutafé og þar að auki getur Tier 1 banki ekki endurmetið vexti á lán hvort sem um er að ræða ólögleg eða lögleg og þess vegna verður Tier 1 banki að halda sig við upphaflega vexti. Það er til skammar að stærstu bankarnir hafa hagnast um yfir 33 milljarða á yfirteknum félögum. En stóru bankarnir hafa hagnast ómælt á gengistengdum lánum og yfirtekið félög með ólögleg lán án þess að keyra þau í þrot og FME gerir ekki neit meðan kröfuhafar kvarta ekki.  Það er líka stórundarlegt hvernig stóru bankarnir byggja upp sitt eigin fé og en undarlegra hvernig þeir sýna fram á hagnað. Þeir telja upp hlutafé í sjálfum sér (en eiga það ekki sjálfir heldur eru eigendur bankanna með það bókað sem eign hjá sér en það er ekki æskilegt að tvíbóka svona hluti) og yfirverð þess hlutafé  og endurmeta það auk þess í leiðinni, en því meta þeir þá gengið í sjálfum sér ekki það hátt að kröfuhafar fengu allt sitt og vandamál þjóðarinnar leyst ef þetta er svona einfalt, hvernig getur fjárfestingarbanki (Tier 1) banki fengið víkjandi lán til að byggja upp eiginfjárhlutfall sitt, en þau á einungis að nota til þrautvara fyrir viðskiptabanka (Tier2)eða(Tier3). Hvernig geta stóru bankarnir fengið auk víkjandi lána, ríkisábyrgð á víkjandi skuldabréfum sem þeir ætla sér að gefa út vitandi það að afskriftareikningar þeirra standa engan vegin undir afskriftaþörfinni miðað við núverandi þjóðfélagsástand, auk þess stór efa ég að þeir liggi á stórum varasjóðum því að jafnvel þótt stóru bankarnir fengu meira greitt fyrir lánin sem fóru frá gömlu yfir í nýju bankanna, þá flokkaðist það bara sem áætluð afskrift og allt um fram þá afskrift fer yfir til gömlu þrotabúanna, svo að óráðstafað eigin fé eða varasjóður eins og það kallast er ekki heldur til staðar. Auk þess endurmeta stóru bankarnir eignir óspart með ólöglegum hætti auk þess að sýna fram á gengishagnað vegna ólöglegra lána og hagnaðar vegna endurskipulags á félögum sem tóku þessi ólöglegu lán. Það er engin rekstargrundvöllur fyrir stóru  bankana  að nota Tier 1  í dag og ef að stóru bankarnir ætluðu að nota Tier 2 eins og sparisjóðirnir þá færu stóru bankarnir lóðrétt á höfuðið vegna þess að stóru bankarnir notuðu Tier 1 fyrir hrun það er á meðan megnið af þeirra útlánum áttu sér stað og gætu þess vegna ekki notast við endurmat á þau lán. Stóru bankarnir hafa ekkert erindi inn á þennan markað  og því hefði frekar átt að styðja við sparisjóðina og stofna nýjan ríkisbanka og láta alla banka nota Tier2, þá hefðum við traust annara þjóða eins og þjóðverja og gætum hent AGS úr landi. Það geta allir bankar notað Tier 1 eða Tier 2 þetta hefur minnst með það að gera hvort þeir séu sjálfir hlutafélög þar sem áhættan bitnar þá helst á eigin fé eigandanna.Tier 2 er staðalaðferð og er ætluð fyrir viðskiptabanka (almennan inn og útlánabanka) það er að FME fylgist meira með því hvað fram fer innan bankans og fer auk þess yfir liði eins og endurmat sem bankinn þarf stundum að nota. Tier 2 inniheldur endurmat þá er hægt að endurmeta vexti á lán og hlutafé í eigu bankanna t.d. þegar bankar neyðast til að taka yfir hlutafélög með því að breyta skuldum yfir í hlutafé þ.e.a.s. bankar endurmeta hlutafé en endurmat er síðan yfirfarið af FME. Sparisjóðirnir eru að nota Tier 2  Bankastofnanir  sem nota Tier 2 eiga rétt á víkjandi lánum en ekki banki sem notar Tier 1 þess vegna er það mjög undarlegt að stóru bankarnir hafi fengið víkjandi lán þegar þeir þurfa á að halda en ekki sparisjóðirnir þótt sparisjóðirnir hafi mun stærri afskriftareikninga en stóru bankarinir. Tap Byrs upp á 29 milljarða 2008 var aðallega bara bókfært, en þar inni er um 26 milljarðar vegna afskrifta reikning en bara 500 milljónir af því endanlega tapað. Víkjandi lán og breytileg skuldabréf eru notuð til að banki geti aflað sér fé til þess að uppfylla eigin fjárskilyrði líkt og þegar banki sem notar Tier 1 notar víkjandi skuldabréf. Breytileg skuldabréf eru gefin út af bankastofnuninni með samþykki eftirlitsaðilla og Seðlabanka og breytast í hlutafé eða stofnfé til þeirra sem að keyptu breytilegu skuldabréfin af bankanum það er nái bankinn ekki að greiða af bréfinu í hlutfalli við það sem upp á vantar. Tier 2 inniheldur almennan afskriftareikning en hann inniheldur áætlað tap en ekki endilega endanlegt, þess vegna er uppgjör Byrs 2008 að miklu leiti byggt upp á áætluðu tapi fram í tíman en ekki endanlegu og þess vegna segi ég að ef að stóru bankarnir væru ekki að brjóta svona mikið af sér þá þyrftu sparisjóðirnir ekki svona mikla afskriftareikninga þ.e.a.s sparisjóðirnir væru ekki gjaldþrota. Ef þið lesið ársskýrslu Byrs 2008 þá sjáið þið að aðeins lítið brot af tapi Byrs telst endanlega tapað.  Í raun þá þurfa Tier 1 bankar að hafa afskriftareikning en hann er bara upp á     1.25 % útlána hjá Tier 1 bönkum á  meðan Tier 2 bankar eru kannski með jafnvel tugi prósenta inn á afskriftareikningi. Það er ekki heil brú í því hvað stóru bankarnir setji lítið í afskriftareikning þrátt fyrir afskriftir og efnhagsástand en þeir ættu frekar að geta afskrifað ef að þeir hafa fengið svona miklar afskiftir, líkt og stórmarkaðir sem fá magnafslátt. Það er líka mjög vitlaust að Seðlabankinn komi ekki til móts við sparisjóðina með þrautavaralánum. Afskriftareikningar fylgja efnahagsástandi og er alls ekki endanlegt tap og það er heldur ekkert víst að sparisjóðirnir þurfi að nota nema brot af honum og hann komi inn sem hagnaður þegar betur árar og því er stuðst við víkjandi þrautavaralán á meðan, en ég spyr hvað var samráðshópurinn að hugsa,  afhverju fengu sparisjóðirnir ekki þrautavaralán. Hvern ætla menn að fá til að lána eða kaupa í íslenskum viðkiptabanka (Tier2) ef hann er yfirtekinn í hvert sinn sem fylla þarf á afskriftareikninginn.Væri ekki nær að stóru bankarnir notuðu Tier 2 eins og efnhagsástandið gefur til kynna, jú maður myndi ætla það en í raun hafa þeir hvorki burði í Tier 1 né Tier 2 þar sem að þeir hafa ekki bolmagn til að standast kröfur Tier 2 og að útlán þeirra fyrir hrun miðuðu öll við Tier 1 og því geta stóru bankarnir heldur ekki  endurmetið vexti á útlán frá þeim tíma. Það vantar t.d. örugglega ekki minna en 200 milljarða í NBI svo hann nái 8% innan Tier 2 miðað við að hafa lánað útlán fyrir hrun sem Tier 1 banki.  Arion ,NBI og Íslandsbanka verður ekki hægt að bjarga sama hvor leiðin yrði farið. Þess vegna mun ég skora á stjórnvöld að skila sparisjóðunum til fyrri eiganda  og gefa þeim færi á málaferlum og reisa síðan  nýjan ríkisbanka á nýjum grunni sem uppfyllir Tier 2 Það mátti heyra títtiprjón detta þegar ég benti yfirstjórn Landsbankans á að þau væru að nota rangan áhættugrunn, enda átti ég ekki von á því að þau myndu reyna að svara svona óþægilegum rökum. Jafnvel þau yfirmanneskja áhættustýringar væri á meðal þeirra. Það komu ekki einu sinni andmæli frá þeim. Auk þess benti ég Hjördísi Vilhjálmsdóttur á það að endurreisn stóru bankanna kostaði Byr sparissjóð yfir 65 milljarða en Hjördís var aðstoðarmanneskja Steingríms J Sigfússonar fjármálaráðherra  á þeim tíma sem að Byr var yfirtekinn þrátt fyrir að hún hafi sagts hafa verið hætt á fundinum þá man ég eftir því að hafa hringt í fjármálaráðuneytið og rætt við hana morguninn eftir að Byr var yfirtekinn. Hjördís sem sagt laug að fólkinu í salnum. Ég hafði bent Steinþóri Pálssyni bankastjóra á það á fundinum að Byr væri með þrisvar sinnum meiri afskriftareikninga en Landsbankinn en samt er Landsbankinn fimm til sex sinnum stærri. Steinþór svaraði mér með því að hann vissi ekkert um reksturinn á Byr. En eftirá að hyggja þá hefði ég átt að benda honum á á fundinum að það væri undarlegt að menntaður maður eins og hann sem væri búinn að gefa það út í viðskiptablaðinu 30 september 2010 að hann vildi að Byr og Landsbankinn myndu sameinast, en auk þess þá er stjórn Landsbankans búin að eiga viðræður við slitastjórn Byrs um að Landsbankinn tæki yfir Byr hf. Þess vegna stórlega efast ég um hæfni hans sem bankastjóra ef hann annað hvort veit ekkert um félög sem Landsbankinn vill sameinast eða það að hann ljúgi um vitneskju sína fyrir framan fullan sal á opnum fundi, og yfirstjórnin sat bara eins og ég veit ekki hvað alveg út á þekju.Ég vill líka benda á það að N4 var á staðnum með 3 stórar mynbandsupptökuvélar en ég tel að Landsbankinn hafi ætlað sér að sýna allan fundinn ef hann hefði heppnast vel en staðreyndin var sú að þó að Landsbankinn hafi ekki átt kvöldið að þá áttu þeir upptökurnar. Þetta er eitthvað svo siðferðilega rangt vegna þess að það var ekkert sýnt af umræðu fundarins heldur eingöngu viðtöl við yfirmenn bankans. Ef að stóru bankarnir þola ekki að hafa Basel 2 þ.e.a.s. leikreglurnar upp á yfirborðinu  þá eru þeir ekki traustsins virði. Auk þess er brjálæði að ríkisstjórnin skrifi undir Icesave á meðan Landsbankinn notar rangan áhættugrunn.

[Jóhannes Laxdal Baldvinsson, 11.2.2011 kl. 22:01]

Takk fyrir þessa ítarlegu athugasemd Valgeir. Ég þyrfti samt að fá leyfi þitt til að birta hana sem sjálfstæða færslu. Ég tel að það beri fortakslaust að vekja athygli sem flestra á því sem þú bendir á og gagnrýnir hjá bönkunum og öðrum fjámálastofnunum.  Ennþá virðist pottur brotinn þrátt fyrir alls herjar bankahrun og það er ekki ásættanlegt

[Valgeir Einar Ásbjörnsson (IP-tala skráð) 11.2.2011 kl. 22:22]

Ég skal glaður láta þig fá leyfi til að nota þessa grein sem sjálfstæða færslu og auk þess þá gef ég hverjum sem áhuga hefur leyfi til þess einnig. Basel 2 verður að ná upp á yfirborðið sem allra fyrst ef þjóðin á einhvern tímann að komast út úr vandræðunum. 

[Jóhannes Laxdal Baldvinsson, 11.2.2011 kl. 22:41]

Takk Valgeir