Umdeildur eða hataður?

Mikil umræða hefur orðið í tilefni nýjársávarps Ólafs Ragnars.  Eins og í fyrra þá ber mönnum ekki saman um hvað hann sagði. Hatursmenn hans segja að hann hafi vegið ómaklega að því lýðræðislega ferli, sem endurskoðun á stjórnarskránni var búin af meirihluta Alþingis og staðfest af meirihluta þjóðarinnar að byggt skyldi á.  Mér er óskiljanlegt hvernig menn geta túlkað orð hans svona þröngt.  Ólafur gagnrýndi alls ekki starf stjórnlagaráðs.  Þvert á móti þá hrósaði hann því verklagi og þeirri niðurstöðu sem náðist í starfi ráðsins.

Góðar hugmyndir birtust svo í tillögum stjórnlagaráðs og njóta margar
víðtæks stuðnings. Ný ákvæði um rétt þjóðarinnar til að krefjast
atkvæðagreiðslu um hin stærstu mál, ótvíræð þjóðareign á auðlindum, aukið
sjálfstæði dómstóla og víðtækari mannréttindi – allt er þetta og margt annað til
bóta.

En síðan bætti hann við því sem ég held að við þurfum nánari skýringu á.

Frumvarpið að nýrri stjórnarskrá felur vissulega í sér gagnleg ákvæði um
þjóðaratkvæðagreiðslur, þjóðareign og mannréttindi, en það býr líka til allt
annað stjórnkerfi en við höfum búið að frá lýðveldisstofnun; yrði tilraun um
stjórnkerfi sem ætti sér engan líka á Vesturlöndum

Hvað á forsetinn við með því að verið sé að gera tilraun um stjórnkerfi?  Gleymum ekki að Ólafur er fyrst og síðast  fræðimaður og háskólamaður.  Og þegar við það bætist áralöng reynsla af átakastjórnmálum og 16 ára seta í stól forseta Íslands, þá eiga menn að hlusta á varnaðarorð hans en ekki fyllast blindri heift. Málið er ekki til lykta leitt.  Það er ennþá til meðferðar í þinginu. Ólafur er ekki að bregða fæti fyrir samþykkt nýrrar stjórnarskrár. Hins vegar bendir hann á vissa hættu sem fylgir því að vanda ekki setningu nýrra stjórnskipunarlaga eins og kostur er.

Háskólar landsins eiga að veita okkur ráðgjöf, lýsa leiðum sem styðjast við
niðurstöður rannsókna. Var ekki helsti lærdómur hrunsins að taka ætti meira
mark á þeim sem í krafti þekkingar vara við hættunum handan við hornið?
Að hirða lítt um hin hollu ráð verður aldrei farsælt og vandinn kann líka að
vaxa vegna þess að nýr meirihluti á Alþingi næsta vor gæti hæglega kollvarpað
frumvarpinu og sú alúð sem stjórnlagaráð lagði í verkið þá unnin fyrir gýg.
Aðalsmerki hins trausta lýðræðis er ekki alræði sífellt nýrra meirihluta
sem koll af kolli kappkosta að ráða för. Gæði lýðræðisins birtast einkum í því
að virða rök og rétt minnihlutans. Það er leiðin að varanlegum árangri enda
áréttaði rektor Háskólans á Bifröst í lok nóvember nauðsyn þess að stríðandi
fylkingar mættust nú á miðri leið.
Á fundi ríkisráðs í gær hvatti ég til samstöðu allra flokka með víðsýni og
sáttavilja að leiðarljósi, að vegferð stjórnarskrármálsins yrði mörkuð á þann hátt
að tryggð væri vönduð meðferð og í forgang settar breytingar sem ríkur
þjóðarvilji veitir brautargengi. Aðeins þannig næðist farsæl niðurstaða

Ef menn lesa þennan texta fordómalaust þá sjá menn að forsetinn mælir af vizku en er ekki að blása til sundrungar.  Hættum því að fara í manninn.  Boltinn er hjá Alþingi.  Förum í hann.