Háskólakona vill ekki taka djúpt til orða

Í Speglinum í kvöld var viðtal við prófessor í lögfræði við Háskóla Íslands,  Oddnýju Mjöll Arnardóttir. Hún vildi ekki taka djúpt til orða.  Það var nú ekki mjög djúpt að blanda svona saman tveim orðatiltækjum, annars vegar "að taka djúpt í árina", hinsvegar "að taka sterkt til orða".

Þetta er samt ótrúlega algengt og málkennd Íslendinga virðist fara versnandi með meiri menntun. Kannski er fólk bara orðið óvant að hugsa á íslenzku.  Enda TALA MARGIR MENNTAMENN NIÐUR ALLT SEM ÍSLENSKT ER OG TELJA ÞJÓÐERNISKENND JAFNGILDA ÞJÓÐREMBU.

Ég er af þeirri kynslóð sem ólst upp við að hlusta á útvarpsþætti um íslenskt mál.  Mér finnst ég enn búa að þeirri innrætingu.  Ég er meðvitaður um mikilvægi þess að varðveita málið og tel það forsendu sjálfstæðis.  Þess vegna megum við ekki gefast upp fyrir málvillum.  Það þarf að endurvekja þætti um íslenskt mál á sameinuðum rásum og setja þá á besta tíma. Hvernig væri að hafa 5 mínútna þætti fyrir fréttir kl. 17:55?  Því það er fleira en ruglingsleg notkun á orðasamböndum sem þarf að leiðrétta.  það þarf ekki síður að útrýma nýju þolmyndinni.  Það var sagt mér að væri ferlega erfitt.

Athugasemdir

[Zetuliðið (IP-tala skráð) 13.2.2013 kl. 19:32]

Geturðu sagt mér hvernig nýja þolmyndin er? Er hún eins og í "Það var sagt mér"? Ef svo, hver ætlar þá að innleiða hana?

Annars var mér sagt um daginn, að einhver málnefnd hefði gefið grænt ljós á það að þágufallssýki yrði ekki lengur skilgreind sem málvilla. Fyrir mér yrði þetta eins og að lögleiða glæpi.

Á hinn bóginn finnst mér ekkert að því að útvíkka orðatiltæki til að krydda málið aðeins. Það er orðið algengt að fólk segi "eins og þjófur úr heiðskíru lofti" eða "ekki er björninn unninn, þótt í ausuna sé kominn".

[Jóhannes Laxdal Baldvinsson, 13.2.2013 kl. 19:41]

Svarið við 1 er já.  það ætlar enginn að innleiða hana. Breytingar gerast smám saman ef ekki er tekið til varna.  Alveg eins og baráttan gegn þágufallssýki gæti verið töpuð miðað við það sem þú segir um þessa málnefnd.  Ef menn hugsa um hvernig atvinnusagan er varðveitt í íslenskum málsháttum og orðasamböndum þá sjá menn mikilvægi þess að rugla ekki saman réttri notkun.  Hins vegar geri ég ekki athugasemd við hártoganir og útúrsnúninga. það kryddar bara málið

[Elín Sigurðardóttir (IP-tala skráð) 13.2.2013 kl. 20:39]

Þetta er áhugaverður punktur hjá þér. Ég held að það sé því miður rétt hjá þér að íslenskan sé deyjandi tungumál. Ég held hins vegar að það hafi ekkert með menntun að gera. Og útvarpið mun engu breyta til eða frá. Ég held að við þurfum að gefa ungum og gömlum tækifæri til að vera meira saman. Þá kannski reddast þetta.

[Jóhannes Laxdal Baldvinsson, 13.2.2013 kl. 21:31]

Foreldrar vilja ekki vera með börnunum sínum og alls ekki leyfa öfunum eða ömmunum að skipta sér af. Stofnanir eiga að sjá um uppeldið meðan foreldrarnir eru uppteknir í lífsbaráttunni. Og ef það gefst hlé þá er farið á námsskeið til að eyða sektarkenndinni. Afleiðingin er að börnin týna sjálfum sér í tölvunum og hætta að kunna að tjá sig..

[Elín Sigurðardóttir (IP-tala skráð) 13.2.2013 kl. 22:40]

Menn tjá þakklæti sitt fyrir uppeldið á marga vegu:

http://www.ruv.is/frett/aldradir-thjodverjar-sendir-til-utlanda

[Pétur (IP-tala skráð) 14.2.2013 kl. 16:45]

Þágufallssýki er aðallega til staðar í sambandi við ópersónulegar sagnir (vantar, langar) og sagnir sem eru gerðar ópersónulegar (hlakka, kvíða). Ég hef hitt einstakling, sem komst alveg hjá þágufallssýkingu með því að nota alls ekki ópersónulegar sagnir, heldur bjó hann einfaldlega til þolmynd úr sögninni, t.d. "Ég var hentur út". Sorglegt að heyra þetta, því að þessi maður var ekkert óvitlaus að öðru leyti.